Односите помеѓу американскиот поранешен претседател Доналд Трамп и израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху се во фаза на сериозно заладување. Иако тие во минатото беа блиски сојузници, последните настани укажуваат на растечки тензии и длабоки несогласувања по однос на неколку клучни геополитички прашања, меѓу кои се ситуацијата во Појасот Газа и односот кон Иран.
Затегнати релации поради Иран и Газа
Според информации од американски медиуми, израелскиот министер Рон Дермер минатата недела му го пренел на Трамп разочарувањето на Нетанјаху поради неодредените ставови на Трамп околу иранската нуклеарна програма. Трамп изјавил дека сè уште не е донесена финална одлука дали Иран ќе смее да продолжи со збогатување на ураниум, што наиде на остри реакции од Тел Авив.
Од друга страна, Трамп не остана должен. Тој отворено го критикувал Нетанјаху за одлуката да ја продолжи воената операција во Газа, што според него ќе ја отежне евентуалната обнова и стабилизација на регионот. Трамп ја опиша воената интервенција како „губење време“, додавајќи дека тоа ќе ги наруши американските напори за формирање преодна администрација во палестинската територија.
Различни визии за иднината на Газа
Во последните разговори, САД предложиле идеја за создавање на американска цивилна администрација во Газа, која би функционирала во преоден период додека не се постигне демилитаризација и политичка стабилност. Оваа иницијатива вклучува назначување американски функционер кој би управувал со Газа сè додека не се формира нова палестинска влада со легитимитет.
Израел, сепак, има свои резерви кон ваквиот пристап. Тие сметаат дека воведувањето американска управа би било ризично, особено ако не се постигне јасна согласност од другите регионални играчи. Дополнително, Нетанјаху е загрижен поради најавеното повлекување на американските сили од Сирија, што според израелски извори би можело да ја намали безбедносната рамнотежа во регионот.
Соработката помеѓу Трамп и Нетанјаху, која долго време се сметаше за стабилна, сега е изложена на сериозни предизвици. Несогласувањата околу Иран, Газа и улогата на САД во регионот покажуваат дека дури и најблиските политички партнери можат да се најдат на спротивни страни. Како ќе се развиваат овие релации ќе зависи од натамошните дипломатски чекори, но јасно е дека довербата веќе е разнишана.
