Светите Кирил и Методиј се личности со непроценливо значење за историјата на Словените, духовноста и писменоста. Нивниот придонес не е само религиски – тие се основоположници на словенската писменост, првите што му дадоа на народот можност да Го спознае Бога на својот мајчин јазик.
Кои биле Кирил и Методиј?
Кирил (Константин Филозоф) и Методиј потекнуваат од Македонија, од Солун. Еден бил монах, другиот епископ, и обајцата биле меѓу најучените луѓе на Византија. Тие не биле само богослови, туку и дипломати, преведувачи, културни реформатори и мисионери.
Нивната мисија започнала со создавање на глаголицата – првото словенско писмо, наменето за превод на христијанската литература на словенски јазик. Првото што го превеле било Евангелието. Така, словенските народи за првпат ја добиле можноста да го слушнат Божјото слово на свој мајчин јазик.
Нивната мисија: духовна независност преку мајчиниот јазик
Во 9 век, Кирил и Методиј ја прифатиле повикот на моравскиот кнез Ростислав, кој сакал христијанството да се шири на јазикот на народот. До тогаш, службите биле само на латински, грчки или еврејски јазик – привилегија за образованата елита.
Делото на Кирил и Методиј било вистинска револуција – тие не само што вовеле словенски богослужби, туку и обучиле стотици ученици кои подоцна го ширеле писмото и словото низ цела Европа. Благодарение на нив, словенскиот свет ја доби својата духовна автономија и културна индивидуалност.
Зошто се важни денес?
Кирил и Методиј не се само дел од минатото. Тие се симбол на културна и јазична еманципација. Нивното дело е темелот на целата словенска писменост и литература. Македонскиот јазик, како и сите други словенски јазици, должи голем дел од своето развивање на нивното мисионерско дело.
Нивната борба против тријазичниците – кои тврделе дека Бог може да се слави само на три јазици – завршила со победа во Рим, каде што словенската литургија била официјално одобрена. Кирил починал таму, а Методиј продолжил како архиепископ на Панонија и Моравија, оставајќи над 200 ученици за себе.
Нивното наследство живее
Светите Кирил и Методиј ги поврзаа верата со народот, јазикот со духовноста и словото со слободата. Затоа, секој 24 мај не ги славиме само двајца светци, туку славиме почеток на културна и духовна самостојност.
Денес, нивните имиња се врежани во храмови, училишта, улици и учебници низ целата Македонија и пошироко. Нивното дело останува живо – затоа што зборот што го донесоа беше јасен, близок и свет.
