САД и Русија одржаа маратонски преговори во Саудиска Арабија во обид да постигнат ограничен прекин на огнот во Украина. Средбата, која траеше 12 часа, резултираше со најава за заедничка изјава – чекор кој би можел да биде почеток на поголем дипломатски пробив по две години интензивен конфликт.
Договор на повидок – што се знае досега?
Според руските новински агенции ТАСС и РИА Новости, двете страни се усогласиле околу заедничка изјава која треба да биде објавена во текот на вторникот. Преговорите се одржаа во Ријад, а темите кои се дискутираа вклучуваат безбедноста на Црното Море, меѓународната трговија, енергетската инфраструктура, како и прашања поврзани со довербата меѓу двете страни.
Портпаролот на Кремљ, Дмитри Песков, истакна дека „главниот фокус е безбедноста на превозот“ во Црното Море, додека главниот руски преговарач Григориј Карасин ги нарече разговорите „креативни“ и повика Обединетите нации да се приклучат во следните рунди на дијалогот.
Американски сигнал за нова дипломатска офанзива
Советникот за национална безбедност на САД, Мајк Волц, изјави дека преговорите допреле и до прашањето на утврдување на линиите на фронтот – со цел да се постигне „мир преку замрзнување на тековната ситуација на терен“. Специјалниот американски претставник, Стив Виткоф, изрази оптимизам, наведувајќи дека очекува „реален напредок“ – прво преку прекин на огнот во Црното Море, а потоа и во поширокиот конфликт.
Украина со свои црвени линии
Претходно, американската делегација се сретна и со украинските претставници. Министерот за одбрана на Украина, Рустем Умеров, ги опиша разговорите како „конструктивни“ и фокусирани на енергетската безбедност. Претседателот Володимир Зеленски истакна дека Киев поддржува 30-дневен прекин на огнот, но нагласи дека не смее да се дозволи исклучиво заштита на инфраструктурата – туку и на клучни објекти како железницата и пристаништата.
Путин со услови – Западот резервиран
Рускиот претседател Владимир Путин го услови целосниот прекин на огнот со запирање на испораките на оружје за Украина и прекин на мобилизацијата – услови кои Киев и неговите западни сојузници веднаш ги отфрлија.
И покрај сите разлики, самото одржување на преговорите и најавата за заедничка изјава се сигнал дека дипломатскиот простор повторно се отвора – иако вистинскиот пат кон траен мир останува неизвесен.