Традицијата на лепчето со паричка, познато како „василопита“, е длабоко вкоренета во историјата и христијанството. Оваа пракса се поврзува со IV век и големото чудо кое го направил Св. Василиј Велики, епископ на Кесарија Кападокиска, за да го спаси својот град од нечесниот цар Јулијан Отстапник.
Како започна традицијата на василопитата?
Сѐ започнало кога Јулијан, познат гонител на христијаните, се заканил дека ќе го уништи Кесарија ако не добие големи дарови од нејзините жители. Св. Василиј, со љубов и посветеност кон својот народ, ги повикал граѓаните да го соберат своето злато за да го задоволат гневот на царот.
Но, благодарение на постојаните молитви на епископот, царот бил поразен од небесните војски предводени од св. Меркуриј. Градот бил спасен, но останало прашањето како праведно да се врати собраниот златен накит на граѓаните.
Чудото на лебовите
Св. Василиј се помолил на Бога за решение и добил небесна инспирација. Со помош на ѓаконите, замесил лебови и во секој ставил дел од златото. Кога граѓаните го пресекле лепчето, сите пронашле токму тоа што го дале. Овој чин не само што донел радост и благослов, туку и ја зацврстил верата на народот во Божјата правда.
Зошто лепче со паричка за Василица?
Од тогаш, на денот на Св. Василиј (1 јануари), христијаните месат василопита и внатре ставаат паричка. Лепчето со паричка е симбол на благослов, единство и радост, потсетувајќи на чудото кое се случило во Кесарија.
Бадник или Василица?
Додека на Бадник некои семејства исто така подготвуваат лепче со паричка, традицијата на василопитата е исклучиво поврзана со Василица. Таа носи посебна порака за праведност и Божја милост, инспирирана од делото на Св. Василиј Велики.
Заклучок:
Лепчето со паричка не е само обичен обред, туку длабока духовна практика со богата историја. Тоа е симбол на надеж, благослов и Божја правда, која секоја година ги обединува семејствата и ги потсетува на значењето на верата и единството.
