Затворање на поглавјата: ограничен успех за Црна Гора
На последната меѓувладина конференција на Европската унија, Црна Гора доби дозвола да затвори три од четирите подготвени поглавја за преговори. Овие поглавја се однесуваат на интелектуална сопственост, информатичко општество и медиуми, како и претприемништво и индустриска политика. Сепак, Хрватска се спротивстави на затворањето на четвртото поглавје, кое се однесува на надворешна, безбедносна и одбранбена политика.
Хрватска со нон-пејпер до Црна Гора
Причината за блокадата е поднесениот нон-пејпер од Хрватска, кој поставува прашања поврзани со билатерални односи. Според овој документ, нерешените прашања опфаќаат сопственост на училишниот брод „Јадран“, демаркација на границите, истраги за исчезнати лица и гонење на воени злосторства. Дополнително, се поставува и прашањето за името на базенот во Котор, кој го носи името на Зоран Гопчевиќ – фигура за која Хрватска тврди дека е поврзана со воени злосторства.
Бугарскиот ефект: блокади на Балканот
Блокадата од Хрватска доаѓа во контекст на веќе постоечки проблеми во регионот. Бугарија веќе ги блокираше пристапните процеси на Македонија и Србија поради билатерални спорови, што предизвика забавување на целокупниот интегративен процес на Западен Балкан. Аналитичарите предупредуваат дека ваквите блокади можат да создадат долгорочна фрустрација кај земјите-кандидати и да го ослабат кредибилитетот на ЕУ во регионот.
Последици за европската перспектива на регионот
Новата методологија на пристапните преговори на ЕУ, усвоена во 2020 година, предвидува кластерски пристап за отворање и затворање на поглавјата. Сепак, блокадите на поединечни прашања покажуваат дека методологијата не е доволна за надминување на политичките пречки. Експертите сметаат дека потребна е поголема посветеност од страна на ЕУ за решавање на билатералните спорови, со цел да се зачува стабилноста и европската перспектива на регионот.
Што следува?
За Црна Гора, овој процес претставува значаен тест за нејзините способности да решава сложени билатерални прашања. Во меѓувреме, блокадите на Балканот продолжуваат да го комплицираат патот кон интеграција, што бара итна акција од страна на ЕУ за спречување на понатамошна стагнација.
